Văn hóa và thế sự

Ngày lễ Qixi  hay lễ hội mưa ngâu (7/7 âm lịch) đã có xuất hiện ở Trung Quốc từ thời nhà Hán (từ năm 206 trước CN đến năm 220 sau CN), bắt  nguồn từ một truyền thuyết.

Chàng chăn bò Ngưu Lang đã gặp yêu và lấy Chức Nữ, nàng tiên út xinh đẹp nhất làm vợ. Họ sinh hạ được hai người con. Vương Mẫu, mẹ của Chức Nữ vô cùng tức giận và bắt nàng về Thiên đình, đồng thời rút trâm cài đầu hóa sông Ngân Hà cản đường đi tìm vợ của Ngưu Lang. Tuy nhiên, loài chim ô thước ở dưới hạ giới thương cảm cho hai người, nên cứ vào ngày 7/7 âm lịch hàng năm chúng lại bay lên thiên đình kết thành chiếc cầu qua dòng sông để giúp vợ chồng Ngưu Lang-Chức Nữ được gặp mặt.

Ngày 7/7 âm lịch hàng năm là ngày Ngưu Lang – Chức Nữ gặp nhau. Dân gian Việt Nam gọi là ngày lễ Thất Tịch. Trong ngày này người ta thường đổ về Chùa Hà cầu tình. Chùa Hà có tên chữ là Thánh Đức tự, thuộc phố Chùa Hà, thôn Trung, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, thành phố  Hà Nội, Chùa Hà được nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hóa năm 1996. Sở dĩ  chùa là địa điểm cầu tình là bởi sự linh ứng truyền tụng trong dân gian nhưng đồng thời cũng gắn với truyền thuyết thời Lý. Vua Lý Thánh Tông (1054 - 1072) lúc 42 tuổi vẫn chưa có con nên đã cầu tự ở một ngôi chùa mà sinh ra Thái tử Càn Đức, do đó ngôi chùa này gọi là chùa Thánh Chúa để kỷ niệm sự kiện này. Như vậy trên thực tế từ một truyền thuyết lưu tồn trong dân gian Châu Á, Ngày 7/7 với lễ trọng diễn ra tại Chùa Hà (HN), tính chất lễ hội mưa ngâu của Trung Quốc không chỉ được Việt Hóa thành lễ hội cầu tình mà còn gắn liền với một sự kiện lịch sử cụ thể về Vua Lý Thánh Tông. Cái độc đáo là lễ cầu duyên của giới trẻ Việt lại diễn ra nơi cửa Phật. Bình luận về điều này Sư thày Thích Thành Thắng ( Chùa Hiệp Hòa – Vĩnh Bảo – Hải Phòng) cho rằng: Truyền thuyết cầu Ô Thước được bắc qua sông Ngân Hà để hai vợ chồng Ngưu Lang, Chức Nữ được đoàn tụ là tình yêu trong sáng cảm động được đất trời. Tình duyên trong đạo Phật cũng là một cái nghiệp nhân quả. Cứ thành thật thì ắt sẽ được hưởng phúc lành. Đừng vì dục vọng, vật chất, hư vinh mà để tuột mất tình yêu. Cũng đừng quá mù quáng để dành được những thứ không phải là của mình.

Chùa Hà (phường Dịch Vọng, Cầu Giấy, Hà Nội) là nơi thu hút các bạn trẻ đến để cầu tình duyên: đang yêu nhau thì đến cầu thành vợ thành chồng, chưa có người yêu thì đến cầu cho chóng có người yêu. Chưa dừng lại ở đó, người ta còn đến chùa làm lễ gọi tình, và xin chữ. Tờ sớ viết chữ Hán viết tên người xin và tên “Nửa kia” của họ để hai cái tên này mãi mãi bên nhau.